Instytut Ochrony Środowiska czasowo zawiesił 21 kotłów na pellet wpisanych na Listę Zielonych Urządzeń i Materiałów. Powodem są podejrzenia, że niektóre modele umożliwiają montaż niedozwolonego rusztu awaryjnego, co narusza zasady programu „Czyste Powietrze”.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje, że w związku z podejrzeniami naruszeń, dotyczącymi braku zgodności z wymogami regulaminu programu „Czyste Powietrze”, czasowo zawieszono wybrane kotły na pellet znajdujące się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów.  

Powód zawieszenia 21 kotłów

Decyzja o czasowym zawieszeniu została podjęta przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, na podstawie publicznie zgłaszanych podejrzeń, że wybrane kotły na pellet mogą umożliwiać instalację niedozwolonego elementu, jakim jest ruszt awaryjny. Stanowi to naruszenie zasad programu „Czyste Powietrze” oraz regulaminu listy ZUM. Zawieszenie dotyczy 21 pozycji spośród 2561 kotłów na liście ZUM, które mogą otrzymać dofinansowanie z NFOŚiGW.

Konsekwencje dla środowiska

Spalanie nieprzeznaczonych paliw w kotle na pellet przy użyciu rusztu awaryjnego zmienia parametry procesu, powodując wysokie emisje pyłów i zanieczyszczeń, co niweczy cele ekologiczne programu. Dodatkowo takie rozwiązanie wprowadza konsumentów w błąd, gdyż kotły sprzedawane jako ekologiczne mogą w rzeczywistości działać jak tradycyjne „kopciuchy”, co jest niezgodne z ideą transformacji energetycznej. 

Producenci mają możliwość złożenia uzupełnionej dokumentacji oraz przedstawienia dodatkowych wyjaśnień w celu przywrócenia urządzeń na listę. Proces ten odbywa się zgodnie z zasadami transparentności i równego traktowania wszystkich podmiotów.  

Zmiany w regulaminie listy ZUM

Od 29 kwietnia 2025 r. obowiązuje wymóg pisemnego oświadczenia producenta, że dany kocioł nie ma możliwości montażu rusztu awaryjnego. W najbliższej aktualizacji regulaminu wprowadzone zostaną kolejne zabezpieczenia – brak możliwości zamontowania rusztu będzie musiał być potwierdzony przez niezależne, akredytowane laboratorium. Jeśli producent złoży nieprawdziwe oświadczenie, wszystkie jego urządzenia zostaną usunięte z listy ZUM na okres co najmniej dwóch lat. Ma to zapobiegać wprowadzaniu do obrotu kotłów, które w praktyce działają jak tradycyjne „kopciuchy” i nie spełniają wymogów programu „Czyste Powietrze”.

Aktualną listę ZUM można znaleźć na stronie: lista-zum.ios.edu.pl.